Amerykański gigant przejmuje gdańską fabrykę. Lyten stawia na Pomorze i uruchamia największy zakład magazynów energii w Europie

To przełomowy moment dla Gdańska i całej polskiej energetyki – amerykańska firma Lyten oficjalnie przejęła zakład Northvolt Dwa przy ul. Andruszkiewicza i wznawia w nim produkcję bateryjnych systemów magazynowania energii (BESS). Fabryka, która w 2023 roku była jednym z najnowocześniejszych obiektów tego typu na kontynencie, teraz stanie się europejskim centrum operacyjnym Lyten.

Nowy rozdział na mapie energetycznej Europy

Lyten, amerykański koncern z siedzibą w San Jose w Kalifornii i europejskim oddziałem w Luksemburgu, specjalizuje się w technologii litowo-siarkowych akumulatorów i magazynów energii. Po dziesięciu latach dynamicznego rozwoju firma zdecydowała się na odważny krok – wejście z pełnym rozmachem na rynek europejski. 16 października ogłoszono finalizację przejęcia gdańskiej fabryki Northvolt Dwa, a wraz z nią całego portfela produktów BESS własności intelektualnej należącej dotąd do szwedzkiego Northvolta.

– To światowej klasy zakład i strategiczny punkt na mapie globalnego rynku magazynowania energii. Zapotrzebowanie na energię rośnie lawinowo, napędzane m.in. rozwojem sztucznej inteligencji i transformacją przemysłową. Dlatego rozproszone systemy magazynowania energii będą odgrywać kluczową rolę w najbliższych latach – podkreśla Dan Cook, dyrektor generalny i współzałożyciel Lyten.

Gdańsk w centrum zielonej transformacji

Fabryka w Gdańsku ma stać się głównym ośrodkiem produkcyjnym Lyten w Unii Europejskiej, eksportującym swoje rozwiązania na cały świat. Pierwsze komercyjne produkty mają zjechać z taśmy produkcyjnej jeszcze w 2025 roku. Flagowym urządzeniem będzie Voltpack Mobile System (VMS) – modułowy system trzeciej generacji, zaprojektowany z myślą o szybko rosnących rynkach przemysłowych, centrach danych i sektorze komercyjnym.

Prezydent Gdańska Aleksandra Dulkiewicz nie kryje satysfakcji z inwestycji: – To ogromna szansa dla naszego miasta. Pomorze staje się jednym z centrów polskiej transformacji energetycznej, a obecność Lyten oznacza rozwój kompetencji technologicznych, nowe miejsca pracy i współpracę przy tworzeniu centrów innowacji. Możliwości są ogromne – od badań i projektów pilotażowych po działania wpisujące się w strategię rozwoju Gdańska.

Inwestycja Lyten doskonale wpisuje się w szerszy proces modernizacji polskiej gospodarki:

– Międzynarodowa współpraca w obszarze nowych technologii to impuls dla transferu wiedzy, innowacji i budowy lokalnych kompetencji przemysłowych. Wspieramy projekty, które wzmacniają konkurencyjność i zrównoważony rozwój – podkreśla Andrzej Domański, minister finansów i gospodarki

Fabryka z potencjałem 12 GWh

Northvolt Dwa to nowoczesny obiekt produkcyjno-badawczy o powierzchni 25 tys. m². Początkowo jego moce pozwalają na produkcję magazynów energii o łącznej pojemności 6 GWh rocznie, jednak infrastruktura została zaprojektowana tak, by w przyszłości zwiększyć ten potencjał nawet do 12 GWh.

Za kierowanie nowo powstałym oddziałem Lyten Poland odpowiada Robert Chryc-Gawrychowski, wcześniej związany z Northvoltem. Jak podkreśla, rozwój lokalnej produkcji BESS ma znaczenie strategiczne: – Bezpieczeństwo energetyczne Europy wymaga, by kluczowe technologie powstawały tu, na miejscu. Dzięki wsparciu polskiej administracji – miejskiej, wojewódzkiej i krajowej – Gdańsk ma szansę stać się jednym z filarów tej transformacji.

Lyten – amerykański lider zielonych technologii

Założony w 2015 roku Lyten to dziś jeden z globalnych liderów technologii litowo-siarkowych akumulatorów. Firma posiada ponad 540 patentów przyznanych lub oczekujących na zatwierdzenie, a jej produkty znalazły zastosowanie m.in. w nowoczesnym samochodzie elektrycznym Chrysler Halcyon Concept. Ogniwa Lyten przeszły ponad 3000 cykli testów satelitarnych, a komercyjna sprzedaż obejmuje dziś m.in. sektor dronów i obronności.

W ciągu ostatnich miesięcy firma znacząco rozszerzyła swoją działalność – m.in. przejmując fabrykę Northvolt w San Leandro w Kalifornii oraz podpisując umowy przejęcia operacji w Szwecji, Polsce i Niemczech o łącznej wartości księgowej około 5 mld USD. Finalizacja tych transakcji planowana jest jeszcze w tym roku.

Lyten przyciąga uwagę nie tylko inwestorów, ale i branży technologicznej – w 2024 i 2025 roku znalazł się na liście „Fast Company” jako jedna z 10 najbardziej innowacyjnych firm energetycznych świata, a magazyn „Time” umieścił go w gronie liderów zielonych technologii. Firma już trzeci rok z rzędu figuruje także w zestawieniu 100 najważniejszych przedsiębiorstw bezpieczeństwa narodowego według Silicon Valley Defense Journal.

Fabryka w Gdańsku oznacza, że Polska staje się jednym z kluczowych graczy na rynku europejskiej transformacji energetycznej. A to dopiero początek – bo według zapowiedzi Lyten, gdański zakład ma być nie tylko miejscem produkcji, ale i centrum innowacji, z którego płynąć będą rozwiązania kształtujące przyszłość energetyki na całym kontynencie.

Grażyna Bojarska-Dreher (podstawie materiałów z gdansk.pl)